Stadsnatuurpark Tommelen – toegankelijkheid
Tommelen is een groene parel in Hasselt, gelegen net buiten de Grote Ring, tussen de Spoorwegstraat en de autosnelweg. Natuurpunt beheert dit natuurgebied van bijna 18 ha. Het herbergt een belangrijke populatie van kamsalamander, een Europese beschermde soort en is om deze reden beschermd. In dit artikel geven we toelichting bij de toegankelijkheid tot dit gebied.
De stad Hasselt en Natuurpunt zijn zich bewust dat het natuurgebied Tommelen, vanwege haar ligging, een belangrijke sociale functie vervult. Bij het opstellen van de visie voor het gebied leggen we de ecologische en sociale doelstelling naast elkaar. We trachten om een belevingsvol wandelnetwerk aan te leggen en de aanwezige natuurwaarden te behouden en natuurpotenties verder te ontwikkelen.
Tommelen heeft een in verhouding tot de oppervlakte van het gebied een groot en gevarieerd aanbod van wandelwegen door en langs bos, graslanden, poelen en een hoogstamboomgaard. De voorbije jaren werden ook wat investeringen gedaan om de kwaliteit en beleving van Tommelen te verbeteren: plaatsen van nieuwe banken, fietsenstalling, uitkijktoren, natte zones in wandelpaden verbeteren,…
In de oostelijk weide is een spontaan ‘olifantenpaadje’ ontstaan en dit pad en de omgeving kende echter een ongepland gebruik als hondenlosloopzone, fietspad en vrij toegankelijke zone. Dit was niet te combineren met de natuurdoelstellingen en het beheer in die zone. Daarom is ervoor gekozen om deze zone op te splitsen in twee zones. Een die toegankelijk is voor de bezoekers en een afgesloten zone waar we prioriteit geven aan de natuurdoelstellingen.
De toegankelijkheid van een natuurgebied wordt geregeld met een toegankelijkheidsregeling. Tijdens de publieke consultatie van de nieuwe toegankelijkheidsregeling zijn bemerkingen gegeven door een groep bezoekers van het gebied. Met de verschillende betrokkenen bij dit gebied werd vervolgens bekeken hoe we maximaal kunnen rekening houden met de suggesties en bemerkingen, terwijl we de voorziene natuurdoelstellingen voor het gebied in het oog houden.
Belevingsvollere wandelpaden
De zones waar het nieuwe wandelpad voorzien is, worden ‘vrij toegankelijke zones’. Dit betekent dat in die zones de bezoeker kan rondstruinen door de zone en niet op het wandelpad moet blijven. Dit verhoogt de belevingswaarde voor de bezoeker. Het centrale deel tussen deze twee zones blijft afgesloten en hier ligt de focus op de natuurdoelstellingen. In de eerste plannen was voorzien om de berm van de Tommelenstraat als wandelpad te gebruiken tussen de twee zones. Hier voorzien we een kronkelend pad langs de rand van het gebied als aangenamer en veiliger alternatief voor de berm van de straat.
Kwaliteit wandelpaden
De laatste jaren is al veel ingezet op verbetering van de kwaliteit van de wandelpaden in heel het natuurgebied. Nieuwe wandelpaden moeten vaak ‘ingelopen’ worden maar de kwaliteit wordt snel beter. Aanvullend voeren we nog enkele kleine verbeteringen uit (plaatsen buis, lokaal extra maaien) om het wandelcomfort te vergroten.
Voortplantingspoelen voor de kamsalamander
In het oostelijke deel van Tommelen is er ook het doel om één nieuwe grote poel ter hoogte van de Spoorwegstraat en 3 kleine poelen aan te leggen. Hierbij tracht Natuurpunt om langer een hogere grondwatertafel te behouden in het gebied en ook voortplantingspoelen te creëren voor de aanwezige kamsalamander. De kamsalamander is namelijk erg afhankelijk van aanwezigheid van water in hun poelen om hun eitjes te kunnen vastkleven aan de waterplanten.
Meer beleving voor iedereen
De omgevingsvergunning voor deze werken werd reeds ingediend, maar niet bekomen wegens een fout in de te volgen procedure. De aanvraag voor deze werken wordt later in 2023 opnieuw aangevraagd met de nodige omgevingsvergunning.
De aanleg van deze poelen hebben geen effect op de toegankelijkheid van het natuurgebied Tommelen.
Met deze aanpassingen kan iedereen op een belevingsvolle manier mee genieten van het diverse landschap en de natuurwaarden in Tommelen.